Verðtrygging "For Dummies"

Lánveitandi lánar pening til þess að græða pening. Gróðinn er oftast kallaður vextir. Sem dæmi má nefna að ég lána þér 100 krónur og þú borgar mér 200 krónur, þá eru vextirnir 100 krónur og ég græði 100 krónur á því að lána þér 100 krónur.    

Reyndar þekkist það líka að lánveitandi lánar pening í „öruggt“ skjól til þess að tryggja að peningurinn rýrni sem minnst. Þetta á til dæmis við um þá lánveitendur sem lána dönskum húseigendum á 1% óverðtryggðum vöxtum þó svo verðbólgan sé 2-3%.

Verðtrygging er trygging fyrir fjármagnseigendur, þar sem lánþeginn tryggir að lánveitandinn græði líka í verðbólgu.

Gallinn við verðtryggingu er auðvitað sá að enginn veit hvað lánið er stórt. 100 króna verðtryggt lán í dag getur orðið 200 krónu lán á morgun. Það er að segja að 100 krónurnar sem þú skuldaðir í gær eru allt í einu orðnar að skuld uppá  200 krónur. Auðvitað hefðu flestir sleppt því að taka slíkt lán ef þeir hefðu vitað að það ætti eftir að tvöfaldast á einum degi.

Verðtryggð lán eru opinn víxill þar sem lánþeginn veit ekki hvað hann borgar fyrir lánið, fyrr en það er að fullu greitt. Þess vegna ættu verðtryggð neytendalán að vera ólögleg.

Í öllum siðuðum löndum verður það að koma skýrt fram í lánasamningum til neytenda hversu mikið þeir eiga að borga fyrir lánið.